Πόνος είναι μια δυσάρεστη αισθητική και συναισθηματική εμπειρία, σχετιζόμενη ή ομοιάζουσα με πραγματική ή δυνητική ιστική βλάβη.
IASP – International Association for the Study of Pain
Κατά τον ορισμό της IASP, ο πόνος είναι πάντοτε μια υποκειμενική εμπειρία που επηρεάζεται σε άλλοτε άλλο βαθμό από ψυχολογικούς, βιολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Η ιδέα του πόνου γίνεται αντιληπτή απ’ τον καθένα μας μέσω βιωματικών εμπειριών. Ο πόνος, ως εξ ορισμού εμπειρία, διαφέρει από την αλγαισθησία, καθώς δεν περιγράφεται μόνο ως δραστηριότητα αισθητικών νευρώνων. Η υποκειμενική αντίληψη του πόνου ενός ασθενή οφείλει να γίνεται αποδεκτή και σεβαστή, ενώ η απουσία λεκτικής δήλωσής της δε συνεπάγεται και την απουσία της: ένας άνθρωπος είναι δυνατό να νιώθει ότι πονάει ακόμα κι αν δεν είναι σε θέση να το δηλώσει. Τέλος, αν και ο πόνος επιτελεί ένα ρόλο προσαρμογής και εξέλιξης (με σκοπό την αποφυγή ιστικής και οργανικής βλάβης), είναι πιθανό να συνοδευέται από αρνητικές επιπτώσεις στη λειτουργικότητα και στην κοινωνική και ψυχολογική ευεξία ενός ανθρώπου.
Σε κάθε περίπτωση, ο πόνος αποτελεί συνήθη αιτία αναζήτησης ιατρικής βοήθειας ως σύμπτωμα, αλλά και βασικό λόγο περιορισμού της λειτουργικότητας ενός ατόμου (αδυναμία εργασίας, πρόωρη συνταξιοδότηση, αδυναμία αυτοεξυπηρέτησης κτλ). Συχνά, μάλιστα, ο πόνος υπερισχύει της νόσου που τον προκαλεί, ως σύμπτωμα και ως πυρήνας ανησυχίας ενός ασθενή.
Ο πόνος διαχωρίζεται σε οξύ και χρόνιο. Ο χρόνιος πόνος, όταν επιμείνει επί μακρόν, προκαλεί φυσιολογικές μεταβολές στον οργανισμό και αυτονομείται ως οντότητα, με αποτέλεσμα η αντιμετώπισή του να καθίσταται δυσχερής και να συνοδεύεται με επιπρόσθετα χαρακτηριστικά όπως οι διαταραχές ψυχολογίας (π.χ. κατάθλιψη) ή εξαιρετική ευαισθησία σε ερεθίσματα (π.χ. αλλοδυνία, υπερευαισθησία).
Η αντιμετώπιση ενός επώδυνου συνδρόμου απαιτεί ολοκληρωμένη μεθοδολογία, συχνά με την εμπλοκή ειδικών διαφόρων ειδικοτήτων (π.χ. αλγολόγων, ψυχιάτρων-ψυχολόγων, φυσικοθεραπευτών κτλ). Στη φαρέτρα μας υπάρχουν φαρμακευτικά όπλα που αντιμετωπίζουν τις συνιστώσες ενός επώδυνου συνδρόμου, μη φαρμακευτικές τεχνικές (Ιατρικός Βελονισμός, Φυσικοθεραπεία, κτλ) αλλά και παρεμβατικές τεχνικές για δυσίατες περιπτώσεις (εγχύσεις, επισκληρίδιοι καθετήρες, υποδόριες αντλίες, ραδιοσυχνότητες κτλ).